Giống như những chiếc bút bi nằm ngay trên bàn làm việc của bạn, đồng hồ quân đội đã ra đời từ nhu cầu của các quân nhân nhưng lại trở thành biểu tượng và một phụ kiện không thể thiếu trong đời sống dân sự!
Đồng hồ quân đội là gì?
Đồng hồ quân đội là cách gọi của những người Việt Nam. Ở trong một số văn bản của thế giới mặc dù cụm từ đồng hồ quân đội vẫn được sử dụng nhưng người ta vẫn có những phân biệt rất rõ ràng giữa đồng hồ các quân nhân sử dụng và đồng hồ có thiết kế lấy cảm hứng hoặc mang theo kiểu dáng những chiếc đồng hồ của các quân nhân. Với trường hợp đồng hồ các quân nhân sử dụng, đó là những chiếc đồng hồ được các đơn vị quân lực đặt hàng riêng các nhà sản xuất đồng hồ hoặc các hãng. Những đơn đặt hàng này sẽ có các tiêu chuẩn riêng, với các tính năng riêng. Do đồng hồ quân đội sử dụng là đơn đặt hàng của các quân lực nên sẽ có hai dòng chính. Một là phổ thông, phù hợp với đa số lực lượng vũ trang. Tuy nhiên như đã nói ở trên, cũng có những mẫu đồng hồ được đặt hàng làm riêng cho đơn vị bộ đội chuyên biệt, chẳng hạn người nhái sẽ dùng đồng hồ lặn quân sự, không quân sẽ dùng đồng hồ phi công quân sự.
Đồng hồ quân đội hiện nay cũng đã có rất nhiều khác biệt so với thời điểm mới ra đời (trong Thế Chiến I). Tuy nhiên, các thiết kế của chúng vẫn chịu nhiều ảnh hưởng từ những chiếc đồng hồ quân sự của Đức, Thụy Sỹ, Ý, Anh và Pháp. Nhưng có lẽ chịu nhiều ảnh hưởng hơn cả là những chiếc đồng hồ quân sự của Mỹ – có thể điều này xuất phát từ việc sau Thế Chiến I và II, Mỹ đều là bên thắng cuộc. Các quân nhân Mỹ trở về trong vị thế của người thắng cuộc, hiện ngang với những chiếc đồng hồ trên cổ tay. Và điều này đã có những ảnh hưởng nhất định tới thị trường, mang tới cho thị trường những cảm xúc mới mẻ về những chiếc đồng hồ thể hiện phong cách của người chiến thắng với sự tự hào về phẩm chất mà không người đàn ông nào không hướng đến.
Thiết kế đặc trưng của đồng hồ quân đội
Dễ thấy là kiểu dáng của đồng hồ quân đội có thiên hướng sở hữu mặt số nổi bật, ấn tượng, với kích thước “khủng”. Đi kèm với mặt số lớn là dây đeo được làm vải hoặc da thô dày, với các màu đặc trưng như màu đen, xanh lục, khaki, beige hoặc xám. Tuy nhiên, đây chỉ là ấn tượng về thiết kế bên ngoài, là điều kiện cần cho những chiếc đồng hồ kiểu dáng quân đội hoặc “lấy cảm hứng từ quân đội” chứ không phải đồng hồ quân đội. Một chiếc đồng hồ quân đội thực sự phải có khả năng chống chịu được ở các môi trường khắc nghiệt, và phải chứng tỏ được rằng nó rất dễ sử dụng trong mọi điều kiện thời tiết. Có lẽ đây chính là lý do khiến thiết kế của những chiếc đồng hồ quân đội thường có mặt số lớn, có thể xem giờ trong đêm tối hoặc điều kiện thiếu sáng.
Tiêu chuẩn của đồng hồ quân đội
Vậy có thể nhận biết một chiếc đồng hồ quân đội qua các thiết kế hoặc dấu hiệu nhận biết nào?
Mặt số dễ đọc:
Mọi người có thể thấy điểm chung của những chiếc đồng hồ quân đội là mặt số lớn. Ngoài việc cổ tay của các quân nhân luôn lớn hơn cổ tay của những người đàn ông bình thường, việc mặt số đồng hồ lớn cũng giúp cho đồng hồ dễ xem giờ hơn. Các cọc chỉ giờ thay vì chữ số La Mã (khiến người đọc phải tính toán, khó đọc) là các chữ số Ả Rập với kích thước lớn. Hiện nay, tất cả các mẫu đồng hồ quân đội (dù là đồng hồ cho phi công hay cho người nhái) đều có thiết kế mặt số tương phản giữa cọc số và mặt số (thường là trắng-đen) nhằm giúp người đeo đọc giờ dễ dàng hơn. Đèn/dạ quang cũng là những chi tiết không thể thiếu trong đồng hồ quân đội nhằm giúp người đeo có thể xem giờ trong các điều kiện thiếu sáng như ban đêm hoặc khi ở dưới nước. Đồng hồ quân đội phải có dạ quang ở kim giờ và kim phút. Riêng đồng hồ lặn đòi hỏi phải có thêm dạ quang ở kim giây và trên toàn bộ cọc số để đảm bảo người đeo biết chính xác giờ.
Độ bền ưu việt
Không cần nói cũng biết, một chiếc đồng hồ quân đội phải có độ bền cao và hoạt động tốt hơn hẳn đồng hồ dân sự. Đây chính là lý do tại sao đồng hồ quân đội thường là thép không gỉ (chịu được những va đập). Dây đeo thường là vải, vải dù hoặc những loại dây da thô dày. Mặt kính đồng hồ cũng cần phải bền, chịu được lực va đập. Trước đây đã có những hãng dùng kim loại và thiết kế “cut-out” đục lỗ để làm mặt kính cho những chiếc đồng hồ quân đội. Độ chống thấm của những chiếc đồng hồ này cũng ở mức tối thiểu là phải chịu được áp lực ở độ sâu 50m.
Tính năng đặc biệt
Do dành cho quân nhân nên những chiếc đồng hồ quân đội cũng sẽ mang theo những tính năng bổ sung được từng mỗi đơn vị quân lực đặt hàng riêng với các hãng sản xuất. Các mẫu đồng hồ này sẽ bắt đầu bằng 03 kim, nhưng sau đó có thể có thêm các chức năng như la bàn, chronograph 9 (đo giờ sự kiện), viền xoay đếm thời gian, thước loga… hoặc thậm chí là một số tính năng hiện đại như đo độ cao, phong vũ biểu, báo bão, thời gian mặt trời mọc/mặt trời lặn, lịch trăng … tùy theo nhu cầu của đơn vị quân đội cụ thể. Một điều cũng cần xét đến là do đồng hồ quân đội có kích thước lớn nên không gian cho bộ máy với các cơ chế phức tạp và thiết kế thoải mái hơn.